Page 15 - 1.2_EL

JIMINY SELF-HELP HANDBOOK 15

συναίσθημα που βιώνει κάποιος. Για παράδειγμα, η εμπειρία του φόβου μπορεί να εκφραστεί απλά
λέγοντας «Φοβάμαι». Σε άλλες περιπτώσεις, μεταφορικές εκφράσεις χρησιμοποιούνται, ώστε αντί να
ονοματίσει κυριολεκτικά τη συναισθηματική κατάσταση που βρίσκεται κάποιος, βασίζεται σε
αναλογίες για να εκφράσει την υποκειμενική του/της εμπειρία. Στην Αγγλική γλώσσα, υπάρχουν
εκατοντάδες γλωσσολογικές εκφράσεις που χρησιμοποιούνται κοινώς για να μιλήσουν για
συναισθήματα. Για παράδειγμα, «τρέμω σαν το φύλλο», «αισθάνομαι εγκλωβισμένος/η» και «πιάνω
πάτο». Προφανώς, για να μπορούμε να καταλάβουμε με ακρίβεια το συναίσθημα από την ομιλία,
πρέπει να γνωρίζουμε τις λέξεις ή τις εκφράσεις που χρησιμοποιούνται για να εκφράσουν
συναισθήματα. Επίσης, είναι δυσκολότερο να καταλάβουμε τα συναισθήματα σε μία γλώσσα που
δεν είναι η μητρική μας παρά στη μητρική. Εκτός από τις λεκτικές πληροφορίες στην ομιλία, τα
συναισθήματα εκφράζονται επίσης και από τα μη-λεκτικά στοιχεία του λόγου, όπως ο τόνος, η ένταση
και ο ρυθμός της ομιλίας.

Αυτά τα τρία χαρακτηριστικά της συναισθηματικής έκφρασης (πρόσωπο, σώμα και ομιλία)
λειτουργούν μαζί αντί για μεμονωμένα. Για παράδειγμα, το να επικεντρωνόμαστε μόνο στις λέξεις
για να αποκωδικοποιούμε το συναίσθημα ενός άλλου ανθρώπου είναι πιθανό να μην είναι
αποτελεσματικό. Τα μη-λεκτικά σημάδια μετατρέπουν, βελτιώνουν, απεικονίζουν, τονίζουν και
διαψεύδουν τα λόγια που συνοδεύουν. Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει δύο παραδείγματα του
συνδυασμού εκφράσεων του προσώπου και του σώματος που απαιτούνται για να συλλάβουν όλη
την ουσία ενός συναισθήματος.

Συναίσθημα Σώμα Ομιλία Πρόσωπο

Χαρά • Κλίση κεφαλιού • Αυξημένος τόνος • Άκρες των χειλιών τραβηγμένες
προς τα πάνω • Αυξημένη ένταση πίσω και πάνω
• Παρατεταμένο • Αυξημένος ρυθμός • Εκτεθειμένα δόντια
στήθος
ομιλίας • Σηκωμένα μάγουλα
• Απλωμένα χέρια
• Ρυτίδες στις άκρες των ματιών
• Κίνηση προς
τα πάνω
• Γρήγορη και
ενεργητική
κίνηση
• Χοροπηδητό

Θυμός • Κλίση κεφαλιού • Αυξημένος τόνος • Ένταση στο κάτω βλέφαρο
προς τα • Αυξημένη ένταση • Γουρλωμένα μάτια
κάτω • Αυξημένος ρυθμός • Σφιχτά πιεσμένα χείλη
• Χέρια μπροστά
ομιλίας • Άκρες του στόματος προς τα
• Σφιγμένες γροθιές
κάτω
• Κίνηση για χτύπημα
• Ανοιχτά ρουθούνια
• Εμπρόσθια κλίση
• Προτεταμένο σαγόνι
• Βαρύς βηματισμός

• Γρήγορες κινήσεις

Δύο παραδείγματα για τον τρόπο που οι εκφράσεις του προσώπου, του σώματος και της
ομιλίας δουλεύουν συνεργατικά μαζί.