Page 12 - 3.3_PL

JIMINY SELF-HELP HANDBOOK 12

Etap zatwierdzania

Punkt ten jest szczegółowo omówiony w następnym podrozdziale (2.3.2.) zatytułowanym: "Etapy
walidacji".
Potrzeby osoby przystępującej do walidacji

Bardzo ważne są potrzeby uczącej się osoby. Mogą one dotyczyć wielu kwestii, np. łatwego dostępu
do procesu walidacji czy wyczerpujących informacji o tym procesie. Skoncentrujmy się jednak na
innych kwestiach, które mają bezpośrednie znaczenie dla wyboru metod walidacji. Można tu dokonać
rozróżnienia pomiędzy uczeniem się (lub osiąganiem efektów uczenia się) przez kandydata a celem,
dla którego przystępuje on do procesu walidacji. Informacje te można zebrać już w trakcie
przygotowywania opisu kwalifikacji.

Jeśli rozwiniemy temat ścieżki kształcenia, możemy wymienić tutaj trzy podstawowe sposoby
osiągania efektów kształcenia w ramach:

• formalne wykształcenie (szkoła, uniwersytet),
• edukacja nieformalna (szkolenie),
• uczenie się nieformalne (np. samokształcenie, zdobywanie wiedzy i umiejętności w pracy lub
w ramach hobby).
Każdy z tych sposobów może wymagać zupełnie innego podejścia w procesie walidacji. Dlatego ważne
jest, aby wziąć to pod uwagę przy opracowywaniu wymagań dotyczących walidacji w opisie kwalifikacji.
Warto rozważyć możliwość wykorzystania różnych metod i wziąć to pod uwagę tworząc scenariusz
procesu walidacji i przygotowując kilka jego wersji (aby dostosować techniki dla doświadczonych i
początkujących uczniów).
Sposób uczenia się może mieć także ogromny wpływ na potrzebę włączenia etapów identyfikacji
i dokumentowania do procesu walidacji. Jest to ważne zwłaszcza dla osób, które znaczną część
niezbędnej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych zdobyły już poprzez doświadczenie
praktyczne (zawodowe).
Kolejną bardzo ważną kwestią dotyczącą wyboru odpowiedniej metody ze względu na sposób
kształcenia, o której warto pamiętać, jest fakt, że istnieje ryzyko, iż dla osób, które np. od dawna
zdobywały wiedzę w sposób inny niż formalna edukacja, pisanie testu teoretycznego może być bardzo
stresujące i może negatywnie wpłynąć na wynik weryfikacji. W tej sytuacji lepiej sprawdzi się np.
metoda obserwacji w warunkach rzeczywistych, wywiad nieustrukturyzowany, czy analiza dowodów
i wypowiedzi. Inaczej jest w przypadku osób, które niedawno zakończyły edukację formalną. Dla tej
grupy osób test nie powinien stanowić trudności, ale zastosowanie obserwacji lub analizy dowodów
i wypowiedzi w tym przypadku może negatywnie wpłynąć na wynik walidacji, ze względu na małe
doświadczenie zawodowe.

Jeśli chodzi o aspekt 2 - cel walidacji, to zazwyczaj jest nim uzyskanie kwalifikacji. Jednak w miarę jak
każdy etap procesu walidacji przynosi efekty, dodatkowym celem może być dalsze uczenie się lub
przekwalifikowanie.
Jeśli dana osoba chce określić swoje szanse na uzyskanie danej kwalifikacji lub swoje braki, może
podejść tylko do dwóch pierwszych etapów procesu (tj. identyfikacji i ewentualnego dokumentowania,
aby mieć pełniejszy obraz). W tym przypadku metody stosowane na tych etapach powinny umożliwić
przekazanie kandydatowi pełnej i szczegółowej informacji zwrotnej.